Galicians in Peru: the migration of the malpicans to the port of Chimbote

Authors

  • José A. Valverde Elera Universidade da Coruña

DOI:

https://doi.org/10.3989/ceg.2015.128.08

Keywords:

Migration, Malpica of Bergantiños, Chimbote, fishing, migratory networks

Abstract


The aim of this paper is to present a brief historical study with bibliographical and ethnographical contributions on the migration of people from the Concello de Malpica de Bergantiños to the peruvian port of Chimbote, during the second half of the past century, when Peru was experiencing a fishing bonanza. This paper is part of a doctoral thesis in progress called Peru and Galicia:migration before and now. Fieldwork began in mid-2012 in the port of Malpica de Bergantiños and continues today in Perú. Previous research done by others has been the basis of our investigation to which we have added data obtained from our personal interviews with the actors themselves, who gave us an account their migration experiences. We believe that recovering this migration process highlights an old and on the same time new reality: this movement of people outside their countries to look for better life conditions. Nowadays, two generations of immigrants converge in this Galician harbour, the Peruvian sailors who live there and the “malpicans”, who migrated to Perú years back, where they were given shelter and work.

Downloads

Download data is not yet available.

References

Atxotegui Loizate, Joseba, “Los duelos de la migración: una aproximación psicopatológica y psicosocial”, en Enrique Perdigueiro Gil y Josep M. Comelles (coords.), Medicina y Cultura. Estudios entre la antropología y la medicina, Barcelona, Edicions Bellattera, 2008, págs. 83-100.

Candeira Carballido, Marta, Los hermanos Barcia: caucheros y filántropos, Vigo, Editorial Galicia en el Mundo, 2010 (Colección Crónicas de la Emigración).

Chouciño Fernández, Ana, “Sobre las olas: hacia Chimbote ida y vuelta”, en XIV Encuentro de Latinoamericanistas Españoles: congreso internacional, Santiago de Compostela, Universidade de Santiago de Compostela, 2010, págs. 938-948.

Diana Mandiá, Santiago, “El ayer de Malpica pasa por Perú”, El País [en línea], disponible en [Consulta: 16/04/2012].

Eiras Roel, Antonio y Rey Castelao, Ofelia, Los gallegos y América, Madrid, Editorial MAPFRE, 1992.

Fernández Sendín, Maximino, Alfonso I de la Amazonía Rey de los Jíbaros, Pontevedra, Autor-editor, 2005.

García Domínguez, María Teresa, “A Emigración Galega a América no Século XX: O caso peruano”, en Roberto Irimia-Vásquez y Juan Francisco Froján Fontán (coordinadores), I Encontros Galicia- América, Santiago de Compostela, CIHUGA, 1992, págs. 27-29.

García Domínguez, María Teresa, “Aproximación ó estudio da emigración galega da “Costa da Morte” cara a Perú na segunda metade do século XX (1940-1970)”, Estudios Migratorios, 5 (1998), págs.177-198.

García Domínguez, María Teresa,”A emigración galega cara a América durante a segunda mitade do século XX”, en Pilar Cagiao Vila (compiladora), Galegos en América e Americanos en Galicia: as colectividades inmigrantes en América e a súa impronta na sociedade galega, séculos XIX-XX, Santiago de Compostela, Xunta de Galicia, 1999, págs. 73-75.

García Domínguez, María Teresa, “Outros países de acollida: Chile, Perú”, en Pilar Cagiao Vila (coordinadora), A emigración galega a América do Sur, A Coruña, Hércules de Ediciones, 2013, págs. 304-357.

Granovetter, Mark, Getting a Job: A Study of Contacts and Careers, Chicago, University of Chicago Press, 1995.

Grieco, Margaret, Keeping it in the family: social networks and employment chance, London and New York, Tavistock Publications, 1987.

La Parra Casado, Daniel, “Violencia estructural y migración: Las instituciones sociales en España”, en Francisco Hidalgo (editor), Migraciones. Un juego con cartas marcadas, Quito, Ediciones Abya-Yala, 2004, págs. 233-255.

La Voz de Galicia, [en línea], disponible en [Consulta: 06/05/2012].

Martínez Riaza, Ascensión, A pesar del Gobierno: Españoles en el Perú, 1879-1939, Madrid, Consejo Superior de Investigaciones Científicas, 2006 (Colección América, 4).

Pedone, Claudia, Tu siempre jalas a los tuyos. Cadenas y redes migratorias de las familias ecuatorianas hacia España, Barcelona, Universitat Autònoma de Barcelona, Facultad de Filosofia i Lletres, Departament de Geografía, 2003.

Pedone, Claudia, “Cadenas y redes migratorias: propuesta metodológica para el análisis diacrónico- temporal de los procesos migratorios”, Empiria. Revista de Metodología de Ciencias Sociales, 19 (2010), págs. 101-132.

Romero, Santiago, “La Gran Odisea”, La Opinión A Coruña [en línea], disponible en [Consulta: 06/05/2012].

Sala i Vila, Nuria, “Cobertura y desamparo: garantías jurídicas de los españoles en el Perú (1870-1945)”, Anuario de Estudios Americanos, 66,1 (enero-junio.2009), págs. 103-113.

Sabbatiello, Mónica, “La lenta agonía de los indianos de Malpica (I). El cólera casi arruina a las industrias gallegas en Perú”, El Correo Gallego (25 de marzo de 1991), págs. 12-13.

Sayad, Abdelmalek, La Doble Ausencia. De las ilusiones del emigrado a los padecimientos del inmigrado, Barcelona, Anthropos Editorial, 2010.

Televisión de Galicia, “A Aventura de Malpica no Perú”, Galicia no Mundo, [documento audiovisual], [s.l.], Televisión de Galicia, 1989.

Vázquez González, Alexandre, “A emigración galega contemporánea”, en Xosé Cid Fernández, Xoán Dominguez Alberte y Raúl Sotelo Vásquez (coords.) Migracións na Galicia contemporánea. Desafíos para a sociedade actual, Santiago de Compostela, Sotelo Blanco edicións, 2008, págs. 18-36.

Downloads

Published

2015-12-30

How to Cite

Valverde Elera, J. A. (2015). Galicians in Peru: the migration of the malpicans to the port of Chimbote. Cuadernos De Estudios Gallegos, 62(128), 249–279. https://doi.org/10.3989/ceg.2015.128.08

Issue

Section

Articles